Από περιοδικό Γαλέρα για το Πάρκο “Αντώνης Τρίτσης”

http://galera.gr/magazine/modules/tinycontent5/index.php?id=29

Στη φωλιά των καρατέκα

Αναψυκτήρια, κουφέτα και νουντσάκου ευδοκιµούν ανάµεσα στην καταπονηµένη χλωρίδα τού σηµαντικότερου πάρκου τής Δυτικής Αττικής –και την αντικαθιστούν.

Περικυκλωµένο από τους (συν-διαχειριστές) Δήµους Αγίων Αναργύρων, Ιλίου και Καµατερού, το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης», είναι το µεγαλύτερο περιβαλλοντικό πάρκο στα Βαλκάνια, µοναδικό στην Αθήνα και σηµαντικός υδροβιότοπος µε 170 είδη πουλιών.
Ο ενιαίος και περιβαλλοντικός του χαρακτήρας κατακτήθηκε µε αγώνες των πολιτών ενάντια στα ιδιωτικά συµφέροντα, που, από τη δεκαετία του ’80, επιχείρησαν τη σαλαµοποίησή του και τον αποχαρακτηρισµό του για να το οικοδοµήσουν. Ό,τι σώθηκε παραδόθηκε σε διάφορους εργολάβους, οι οποίοι, παρά την εξαιρετική αρχική µελέτη, κατάφεραν να µην το παραδώσουν σύµφωνα µε τις προδιαγραφές, µε συνέπεια η χρηµατοδότρια Ευρωπαϊκή Ένωση να µην το παραλάβει ποτέ, να διακόψει τη χρηµατοδότηση και να το παρατήσει βορά στους ανευθυνο-υπεύθυνους του ΑΣΔΑ (Αναπτυξιακός Σύνδεσµος Ανατολικής Αττικής), στους φωστήρες τού ΥΠΕΧΩΔΕ και τους διαχρονικά ανεπαρκείς διοικούντες τού Φορέα Διοίκησης και Διαχείρισης που συστάθηκε στο µεταξύ (2002). Όλοι αυτοί συντέλεσαν στην µετατροπή του σε χώρο φτηνής αναψυχής, αλλά και την µετάλλαξή του σε φτηνό νταµάρι απόθεσης κάθε λογής σκουπιδιών.
Ας ρίξουµε µια προσεκτικότερη µατιά σε όλα τα δεδοµένα.

Οικολόγος-τσιφλικάς

Ο «οικολόγος» Φορέας Διοίκησης και Διαχείρισης του Πάρκου συστάθηκε το 2002 (Π.Δ. 183/18.07.2002, ΦΕΚ 172/26.07.2002) και πρόκειται για ΝΠΙΔ µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα µε πλήρη οικονοµική και διοικητική αυτοτέλεια, το οποίο εποπτεύεται από το ΥΠΕΧΩΔΕ –κατά τη λαϊκή ρήση «βάλαµε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα». Το ίδιο Προεδρικό Διάταγµα καθόρισε τόσο τον περιβαλλοντικό χαρακτήρα όσο και το ποιες δραστηριότητες µπορούν να λαµβάνουν χώρα µέσα στα όριά του. Το κείµενο, όπως όλα τα κείµενα, ξεχειλίζει καλών προθέσεων.
Η διαστρέβλωσή του Π.Δ. ξεκίνησε από την εποµένη τής δηµοσίευσής του. Χωρίς να ελέγχεται, ως όφειλε, από κανέναν απολύτως κρατικό ή δηµοτικό ελεγκτικό µηχανισµό, ο Φορέας ενήργησε σαν τσιφλικάς, επιτρέποντας τη µετάλλαξη του Πάρκου σε χώρο φτηνής αναψυχής, σ’ ένα «Antonis Tritsis Fun Park», όπου δίπλα στις λίµνες µε τα σπάνια πουλιά, χελώνες και άλλα υδρόβια ζωντανά ξεφύτρωσαν τεράστια λούνα-παρκ, κακάσχηµες τσιµεντοκαφετέριες, παιδότοποι πηγµένοι στο πλαστικό και σωρεία µικροπωλητών. Όλα αυτά σε συνδυασµό µε την παραχώρηση χώρων τού Πάρκου για την παραγωγή «αρναουτογλικών» εκδηλώσεων, όπου τα χιλιάδες µουσικά ντεσιµπέλ προκαλούν τεράστιες ζηµιές στη σπάνια πανίδα του. Ο ισχυρισµός τής διοίκησης, φυσικά, είναι ότι όλα γίνονται για την εξεύρεση πόρων.
Το αποτέλεσµα αυτής της διαχρονικής ανεπάρκειας του Φορέα, είναι η παντελής έλλειψη συντήρησης του Πάρκου, το οποίο σε πολλά σηµεία του θυµίζει βοµβαρδισµένο τοπίο. Οι εγκαταστάσεις του εγκυµονούν πλέον σοβαρούς κινδύνους, όχι µόνο για την χλωρίδα και πανίδα του αλλά και για τους επισκέπτες, κυρίως τους ανήλικους.
Χαρακτηριστικό επίσης της εµφανούς ανεπάρκειας και της αδυναµίας διαχείρισης του Φορέα είναι και το γεγονός, ότι από τη σύστασή του, το 2002, δεν έχει στη διάθεσή του Τοπογραφικό Σχεδιάγραµµα του Πάρκου, µε αποτέλεσµα όλες οι ιδιωτικές παρεµβάσεις, αλλά και οι καταπατήσεις από τον Δήµο Ιλίου, να γίνονται µε την επιστηµονική µέθοδο του «από το δεντράκι µέχρι τη ρεµατιά κι από το πηγάδι µέχρι τη ραχούλα». Κι αυτό σε µία έκταση µεγαλύτερη από 1.000 στρέµµατα, στον σπουδαιότερο πράσινο πνεύµονα της Δυτικής Αττικής.

Δήµος και φεουδάρχης

Με την ανοχή τού Φορέα, πρόεδρος του οποίου ήταν για χρόνια ο ίδιος ο τέως Δήµαρχος, ο Δήµος Ιλίου συµπεριφέρεται απέναντι στο Πάρκο σαν φεουδάρχης.
Με περίεργες αποφάσεις του Δ.Σ. τού Φορέα, ιδιοποιείται κοµµάτια-φιλέτα τού Πάρκου, µέσα στα οποία χτίζει και δηµιουργεί χωρίς να νιώθει υποχρεωµένος να παρουσιάζει τις απαραίτητες άδειες ή µελέτες.
Αυτή τη στιγµή, η νότια πλευρά τού Πάρκου έχει de facto προσαρτηθεί στον Δήµο Ιλίου, ο οποίος έχει κατασκευάσει δύο γήπεδα, ένα υποτυπώδες κι αµφιβόλου χρησιµότητας φυτώριο, ενώ, παράλληλα, έκοψε καινούργιους δρόµους, τριχοτόµησε το Πάρκο µε ψηλά συρµατοπλέγµατα, έκλεισε µε τσιµέντο τις γραµµές τού µικρού τρένου (που είχε προβλεφθεί για να κάνει τον γύρο τού Πάρκου), δηµιούργησε ένα τεράστιο πάρκινγκ σε χώρο που θα έπρεπε να αναδασωθεί εντατικά και, το τελευταίο (και χειρότερο) επίτευγµά του, δηµιούργησε µία χωµατερή επικίνδυνων αποβλήτων µέσα στα δέντρα, µέσα στο Πάρκο. Το τελευταίο αποτέλεσε αντικείµενο έρευνας της Ορνιθολογικής Εταιρείας και τοπικών κινήσεων πολιτών. Σύµφωνα µ’ αυτούς, ο Δήµος Ιλίου άδειαζε µέχρι πριν ένα µήνα το επικίνδυνο φορτίο από τις «σκούπες» του µέσα σε χώρο τού Πάρκου, µιας και λόγω της σύνθεσής τους αυτά τα απόβλητα δεν γίνονται δεκτά στον ΧΥΤΑ. Τι έκαναν λοιπόν οι «φωστήρες» µε την πλήρη ανοχή (άρα σύµπραξη) του Φορέα; Ανακάτευαν τα απόβλητα µε χώµα τού Πάρκου και τα µετέφεραν στον ΧΥΤΑ ως µπάζα. Μετά από τη δηµοσιοποίηση του θέµατος και την πίεση πολιτών, η χωµατερή έχει σταµατήσει.

Το καράτε στο Πάρκο

Το χαρακτηριστικότερο παράδειγµα κακοδιαχείρισης, αδιαφάνειας αλλά και, τελικά, ανεπάρκειας του Φορέα είναι αυτό της σχολής πολεµικών τεχνών που λειτουργεί εδώ και ένα χρόνο µέσα στο Πάρκο. Η διοίκηση, στην προσπάθεια να βολέψει έναν ακόµα «ηµέτερο», επινοήσε έναν νέο κανόνα δηµοσιονοµίας: όταν δεν είµαστε ικανοί να προστατέψουµε ένα κτίριο του Πάρκου (άρα δηµόσιο κτίριο, άρα περιουσία όλων), το χαρίζουµε σε ιδιώτη για να το κάνει ό,τι θέλει.
Έτσι, το υπάρχον κτίριο συντήρησης και αποθήκευσης του µικρού τρένου, επιφάνειας 500 τετραγωνικών µέτρων, «χαρίστηκε» σε ιδιώτη και µετατράπηκε σε σχολή πολεµικών τεχνών. Οι όροι τής σύµβασης µίσθωσης µιλούν από µόνοι τους: τετραετής διάρκεια µε µηνιαίο µίσθωµα 250 ευρώ ή 3.000 ευρώ τον χρόνο, ή 50 λεπτά τού ευρώ ανά τετραγωνικό µηνιαίως. Πέραν της σκανδαλώδους εύνοιας που έτυχε ο ιδιώτης από τον Φορέα, το παράδειγµα αυτό είναι πολύ διαφωτιστικό σε ό,τι αφορά το πώς οι διοικούντες, αφενός, αντιλαµβάνονται τον χαρακτήρα και προορισµό τού Πάρκου και, αφετέρου, πώς διασφαλίζουν την οικονοµική ευρωστία του, για την οποία κλαίγονται µπροστά σε όποιο δηµοσιογραφικό µικρόφωνο τους τύχει εύκαιρο.

Το NATURA SHOP

Σε πλήρη αρµονία µε το παραπάνω, η περίπτωση των καταστηµάτων πώλησης βιολογικών προϊόντων NATURA SHOP αποτελεί µία ακόµα απόδειξη των πραγµατικών επιδιώξεων του Φορέα σχετικά µε την τύχη τού Πάρκου.
Πρόκειται για µία δραστηριότητα, τη µόνη που αρµόζει στους σκοπούς τού Πάρκου, η οποία υλοποιήθηκε µε βάση το πρόγραµµα «Εqual» της Ευρωπαϊκής Ένωσης την περίοδο 2005-2006.
Σκοπό είχε την επιµόρφωση και επιχειρηµατικότητα µακροχρόνια ανέργων αλλά και παλιννοστούντων γυναικών. Αφού λοιπόν κάποιοι καρπώθηκαν τα τεράστια κονδύλια του προγράµµατος, οι βιοπαλαιστές επιχειρηµατίες άρχισαν να ενοχλούν τις φιλοδοξίες τού Φορέα, άρα έπρεπε να εκδιωχθούν.
Τους περισσότερους κατάφεραν να τους διώξουν. Απ’ όσους έµειναν, ο Φορέας απαίτησε αποικιοκρατικές συµβάσεις ενός χρόνου µε ενοίκιο υπερ-πολλαπλάσιο από αυτά που εισπράττει (όποτε κι αν τα εισπράττει) από άλλους επιχειρηµατίες µέσα στο Πάρκο. Όποιοι απ’ αυτούς συνεχίζουν να αντιστέκονται και να ζητούν τα νόµιµα, τους έβρισαν, τους εκβίασαν, τους κατέστρεψαν πραµάτειες και, εν τέλει, τους απειλούν µε εξώδικα αµφιβόλου νοµικής ποιότητας. Κι όµως, αυτή η δραστηριότητα θα µπορούσε ν’ αποτελέσει κράχτη για όλη την Αττική, τόσο λόγω της καταπληκτικής της θέσης όσο και λόγω της υψηλής ποιότητας των προϊόντων που διακινούνται. Είπαµε, όµως, δεν αποφέρουν κέρδη στον Φορέα, όπως αποφέρει, για παράδειγµα, η τσιµεντοκαφετέρια, που, µε ενοίκιο 13.500 ευρώ το µήνα, χρωστάει πάνω από 250.000 ευρώ. Εκεί φαίνεται οι κλητήρες δεν µπορούν να επιδώσουν εξώδικα.

Τώρα µας έζωσαν και τα φίδια

Από τις 15/11/2007, νέο αυθαίρετο άρχισε να χτίζεται στο Πάρκο σε έκταση περίπου 100 τ.µ., πίσω από το Λούνα Παρκ. Ο «οικολόγος» Φορέας Διοίκησης και Διαχείρισης του Πάρκου αποφάσισε να κάνει και έκθεση φιδιών. Άδεια για το κτίσµα υπάρχει, άραγε, και από πού;

Η κατάσταση σήµερα

Τα αποτελέσµατα όλων των παραπάνω είναι ορατά στον επισκέπτη τού Πάρκου. Παντού σπασµένες λάµπες φωτισµού, που το καθιστούν άκρως επικίνδυνο τις βραδινές ώρες, σαπισµένα ξύλα στις γέφυρες, λίµνες που αργοπεθαίνουν µε τα υφάσµατα για τη στεγανοποίηση των υδάτων να σαπίζουν στην επιφάνειά τους, σπασµένα φρεάτια, λεηλατηµένα συστήµατα πυρόσβεσης, ηλεκτρικοί πίνακες υψηλής τάσης ορθάνοιχτοι µε σπασµένες τις πόρτες, πανάκριβα µηχανήµατα-αντλίες να σκουριάζουν αχρησιµοποίητα και σκουριασµένες άχρηστες γραµµές τρένου να θυµίζουν παλιά απραγµατοποίητα οράµατα. Είπαµε πως για όλα αυτά λείπουν οι απαραίτητοι προς συντήρηση πόροι. Το µετατρέψαµε λοιπόν σε πάρκο αναψυχής, όπου δίπλα στα αίσχη που προαναφέραµε ο Φορέας ετοιµάζεται να ανοίξει σουβλατζίδικο (µε βιολογικό κεµπάπ µάλλον), χώρο γαµήλιων δεξιώσεων και άλλα τέτοια όµορφα. Παρ’ όλα αυτά, πόροι δεν υπάρχουν, το είπαµε κι αυτό. Η δηµοτική κίνηση ΑΠΟΔΡΑΣΗ των Αγίων Αναργύρων, στην προσπάθειά της να ερευνήσει την οδό όλων αυτών των πόρων που δεν καταλήγουν τελικά στον προορισµό τους, κατέθεσε Αίτηση Οικονοµικού και Διαχειριστικού Ελέγχου εναντίον τού Φορέα. Από τα αποτελέσµατά της µπορεί να φανούν πολλά.

Υπάρχει όµως κι ένα τελευταίο σηµαντικό ζήτηµα, αναφορικά µε τις ενέργειες των συν-διαχειριστών Δήµων. Η αδιαφορία τους απέναντι στα ζητήµατα του Πάρκου είναι τραγική. Σε ό,τι αφορά τον Δήµο Καµατερού, τα πράγµατα είναι µάλλον απλά: δεν είδα, δεν ξέρω, δεν ασχολούµαι. Με τον Δήµο Αγίων Αναργύρων τα πράγµατα είναι πιο αστεία. Στο Δηµοτικό Συµβούλιο, πάρθηκε οµόφωνη απόφαση (άρα ψήφισε και ο νυν Πρόεδρος του Φορέα και πρώην Δήµαρχος Αγίων Αναργύρων) σύµφωνα µε την οποία ο Πρόεδρος του Φορέα πήρε εντολή να σταµατήσουν οι παράνοµες δραστηριότητες µέσα στο Πάρκο. Επίσης αποφασίστηκε κοινό Δηµοτικό Συµβούλιο των τριών Δήµων (και του φεουδάρχη Δήµου Ιλίου δηλαδή) µε σκοπό την αντιµετώπιση των προβληµάτων τού Πάρκου.
Θα µαντέψατε φυσικά, ότι τίποτα απ’ αυτά που αποφασίστηκαν δεν πραγµατοποιήθηκε. Αντίθετα, το λούνα-παρκ γιγαντώθηκε, ο καρατέκα κάνει και βραδιές πολεµικών επιδείξεων, τα σουβλατζίδικα ετοιµάζονται, τα φίδια έρχονται και το πάρκο µαραζώνει.

Η µόνη όαση τελικά είναι οι εθελοντές και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία που υλοποιεί προγράµµατα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στοχεύοντας στη γνωριµία µε τα πουλιά που ζουν γύρω µας και την άµεση επαφή µε την άγρια φύση και τη ζωή στα διάφορα οικοσυστήµατα. Κάθε χρόνο ξεναγεί και ενηµερώνει σχεδόν 12.000 µαθητές στο πάρκο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.

των Αλέκου Λύτρα και Γιώργου Αθανασάκη

3 σκέψεις σχετικά με το “Από περιοδικό Γαλέρα για το Πάρκο “Αντώνης Τρίτσης”

  • 8 Μαΐου 2009, 08:00
    Permalink

    Βρέθηκα στο πάρκο Αντώνη Τρίτση κατά τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο. Ήταν υπέροχα, ήρεμα, χαλαρά, αρμονικά.
    Με αντίθεση: ότι στις περισσότερες ξύλινες γέφυρες έχουν καταστραφεί τα ξύλα. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι είναι θέμα χρόνου κάποιος απρόσεκτος μεγάλος ή μικρός να βρεθεί σε λίμνη ή ποτάμι.
    Τότε όλοι οι παράγοντες: Δήμοι, νομαρχίες, κυβέρνηση κ.λ.π κ.λ.π. θα δηλώνουν άγνοια.
    ευχαριστώ

  • 18 Φεβρουαρίου 2008, 07:17
    Permalink

    Αναδημοσιεύουμε το άρθρο σας για το πάρκο στο http://ilionblog.wordpress.com/2008/02/18/parko/
    και θα συμβάλλουμε κι εμείς,ανάλογα με τις δυνάμεις μας, να γίνουν γνωστά τα κακουργήματα που έχει υποστεί και υφίσταται το πάρκο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *