Εμείς δεν διαπραγματευόμαστε μ’ αυτούς που μας στερούν την ανάσα

Φίλες και φίλοι,
Σε λίγες μέρες κλείνει ένας χρόνος από τη σημαντικότερη οικολογική τραγωδία των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα: τον αφανισμό εκατομμυρίων στρεμμάτων πρασίνου από τις καταστροφικές πυρκαγιές του Ιουλίου – Αυγούστου 2007.
Η τεράστια αυτή οικολογική καταστροφή, συνέπεια της διαχρονικής κι εγκληματικης ανεπάρκειας της κρατικής μηχανής, συνετέλεσε, μέσα από το τραγικό του γεγονότος, στην αφύπνιση των πολιτών, στην κατανόηση του προβλήματος, στην κινητοποίηση, στην κινηματική διεκδίκηση του αυτονόητου : του πράσινου ως αναγκαία προυπόθεση ζωής.
Η κρατική μηχανή, σε όλα της τα επίπεδα, από την μία αποκρύπτει κι από την άλλη παραπληροφορεί, και τούτο όχι μόνο επειδή αρνείται να παραδεχτεί την ανικανότητά της, αλλά, κυρίως γιατί θέλει τους πολίτες απληροφόρητους και, άρα, αδρανείς , αδιάφορους και, στην καλύτερη γι αυτήν περίπτωση, συγκατανευτικούς.
Έτσι, αν μέχρι πέρυσι το καλοκαίρι λίγοι γνώριζαν κι ακόμα λιγότεροι αγωνίζονταν, σήμερα τα παραδείγματα αντίστασης σ’αυτούς που διαπραγματεύονται την ζωή και το οξυγόνο μας χωρίς εμάς πολλαπλασιάζονται σ’ όλη τη χώρα. Σ’αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και η αποψινή μας συνάντηση.

Φίλες και φίλοι,
Το Πάρκο Περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ, το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πάρκο στα Βαλκάνια κι ένα από τα 8 θεματικά πάρκα της Ευρώπης, κινδυνεύει άμεσα. Ο τελευταίος πράσινος πνεύμονας της τραγικά υποβαθμισμένης Δυττικής Αττικής μαραζώνει κάθε μέρα και περισσότερο και οδηγείται, με μαθηματική ακρίβεια, στον αφανισμό του και στην αντικατάστασή του από έναν χώρο φτηνής αναψυχής. Το Πάρκο που τόσο αγωνιστήκαμε να διασώσουμε από τους κάθε λογής εργολάβους, ετοιμάζεται να παραδωθεί φιλέτο στους ιδιώτες για την εξυπηρέτηση κάθε είδους έκνομης προς τους σκοπούς του δραστηριότητας.
Τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν το Πάρκο στο μαρασμό και αφανισμό του: Η αδιαφορία και η ελλειπής χρηματοδότησή του από την Πολιτεία, η διαχρονικά τραγική ανεπάρκεια του Οργανισμού Διοίκησης και διαχείρισής του και η μικροπολιτική συμπεριφορά των δημοτικών διοικήσεων. Τρεις παράγοντες που δυστυχώς λειτουργούν συμπληρωματικά ο ένας προς τον άλλον και που πρέπει άρα ν’αντιμετωπισθούν ταυτόχρονα και με την ίδια ένταση κι αποφασιστικότητα.

Σε ότι αφορά την Πολιτεία, δεν έχουμε πολλά πράγματα να πούμε. Όπως και σε όλα τα άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα, έτσι και με το Πάρκο, αφού ανέχτηκε την ασυδωσία των εργολάβων, που είχαν αναλάβει την κατασκευή του, κι αφού έκλεισε τα μάτια στις κακοτεχνίες, τις ατέλειες και την κακοδιαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων, παρέλαβε το Πάρκο διοικητικά, και όχι τεχνικά. Αποτέλεσμα ήταν το Πάρκο να μπει στη μαύρη λίστα της Ευρωπαικής ένωσης και να διακοπεί κάθε είδους χρηματοδότηση από τα κοινοτικά ταμεία. Έτσι, το βάρος της χρηματοδότησης έπεσε στις μόνες πλάτες του ΥΠΕΧΩΔΕ. Κι αυτό, έπραξε όπως ακριβώς πράττει και σε όλα ανεξαιρέτως τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Ανεπαρκής χρηματοδότηση, λεφτά με το σταγονόμετρο δηλαδή, λεφτά που δεν επαρκούν για να αντιμετωπιστούν τα έξοδα λειτουργίας αλλά κυρίως συντήρησης του Πάρκου. Τις συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς τις βλέπει εύκολα ο επισκέπτης του πάρκου. Μια εικόνα πλήρους εγκατάλειψης, τεράστιες χέρσες εκτάσεις, σαπισμένα σίδερα, σπασμένα ξύλα στις γέφυρες, η πλειοψηφία των φωτιστικών διαλυμένα, λεηλατημένο σύστημα πυρασφάλειας, αραχνιασμένες και εκτός λειτουργίας όλες οι αντλίες και μηχανολογικές εγκαταστάσεις, σάπια υφάσματα στις λίμνες, εγκαταλειμένα αναψυκτήρια, πίνακες υψηλής τάσης ορθάνοιχτοι, σπασμένοι κάδοι απορριμάτων και άλλα που θα χρειαζόμασταν πολλές ώρες για να τα απαριθμήσουμε. Εκτός όμως από τη σημερινή τραγική εικόνα, η ελλιπής αυτή κρατική χρηματοδότηση είναι και το αναγκαίο άλλοθι για το κατ’ουσίαν ξεπούλημα του πάρκου στους ιδιώτες και την αλλαγή του νομικά θεσμοθετημένου χαρακτήρα του ως περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης σε χώρο πανηγυριού, σε χώρο φτηνής αναψυχής. Χαρακτηριστική των προθέσεών της είναι και μία πρόσφατη δήλωση του βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας στη Β’ Αθήνας Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος επισκεπτόμενος το Πάρκο είπε (ούτε λίγο ούτε πολύ) ότι η πολιτεία δεν έχει την πολυτέλεια να συντηρεί τέτοιας μορφής περιβαλλοντικά πάρκα. Αν λοιπόν δεν μπορεί να τα συντηρεί η πολιτεία, ποιος θα τα αναλάβει ;
Σ’αυτή την κρατική ολιγωρία, έρχεται να προστεθεί και η τραγική ανεπάρκεια του Οργανισμού διοίκησης και διαχείρισης του Πάρκου. Ο Οργανισμός αυτός νομοθετήθηκε το 2002 με το ΠΔ 184, το οποίο του παρέχει αυτοτέλεια στη Διοίκηση του Πάρκου. Για κακή τύχη των δοικητικών συμβουλίων του Οργανισμού, από το 2002 μέχρι σήμερα, το ίδιο ΠΔ καθορίζει ρητά και κατηγορηματικά τον περιβαλλοντικό χαρακτήρα του Πάρκου, αποκλείοντας έτσι κάθε άλλη δραστηριότητα. Για κακή μας τύχη όμως, ο έλεγχος αυτού του Οργανισμού έπρεπε να γίνεται από το ΥΠΕΧΩΔΕ. Και λέμε έπρεπε, γιατί όπως θα καταλάβατε ουδέποτε ασκήθηκε έλεγχος. Αποτέλεσμα ήταν, ο Οργανισμός να εκλάβει την αυτοτέλεια στην διοίκηση σαν ανέλεγκτη υπερεξουσία, και να καταντήσει το Πάρκο όπως είναι σήμερα.
Φίλες και φίλοι, είναι πολύ λίγα τα παραδείγματα, όπου ένας Οργανισμός διοικεί και διαχειρίζεται με τόση περιφρόνηση απέναντι στο Νόμο. Και δυστυχώς, αυτό μας έλαχε εδώ στη γειτονιά μας. Θέλετε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα ;
Σύμφωνα με το Νόμο, το πάρκο έπρεπε να φιλοξενεί δραστηριότητες που να φέρνουν τα παιδιά δίπλα στη φύση, να τα κάνει να συμμετέχουν στην περιβαλλοντική ιδέα, να τα κάνει ν’αγαπήσουν το νερό, το χώμα, τα δέντρα τα ζώα τον αέρα. Τέτοιες δραστηριότητες που συναντάμε σ’όλα τα θεματικά πάρκα της Ευρώπης.
Αντί γι αυτό, ο Οργανισμός εγκατέστησε κακάσχημα λούνα παρκ αμφιβόλου ποιότητας και αισθητικής, και, κυρίως, επειδή αυτό χρησιμοποιούν σαν δικαιολογία, εξαιρετικά αμφίβολης οικονομικής ανταπόδωσης, αφού, έξω από το απόλυτα παράνομο της ύπαρξής του μέσα σε περιβαλλοντικό πάρκο, το λούνα παρκ αυτό λειτουργεί με εντελώς αδιαφανείς νομικές και οικονομικές προυποθέσεις.

Σύμφωνα με το Νόμο, το πάρκο έπρεπε να συμβάλλει στην προώθηση των βιολογικών προιόντων και καλλιεργειών, των οποίων η άνοδος στις προτιμήσεις των κατανωλωτών είναι πλέον καταγεγραμμένη και εμφανής. Θα μπορούσε ο Οργανισμός να οργανώσει καλύτερα το ήδη υπάρχοντα χώρο πώλησης βιολογικών προιόντων, με την προσθήκη νέων επιχειρηματιών αλλά και το άνοιγμα εστιατορίου με αποκλειστικά βιολογικά φαγητά. Αντί γι αυτό, έχει εξαπολύσει λυσσαλαίο πόλεμο στους ελάχιστους εναπομείναντες μεροκαματιάρηδες των βιολογικών προιόντων, με απειλές, ψυχολογική βία και, τελευταία, με αγωγές έξωσης, επειδή, λέει, δεν τους πληρώνουν. Τι δεν τους πληρώνουν όμως; Ενοίκιο, λέει, που όμως ουδέποτε κάθησε να συζητήσει μαζί τους, ενοίκιο 13 φορές μεγαλύτερο απ’ αυτά που εισπράττει από την κάθε λογής έκνομη δραστηριότητα για την οποία παραχωρεί δημόσια κτίρια.

Σύμφωνα με το Νόμο, το πάρκο έπρεπε να είναι χώρος διεξαγωγής πλήθους δραστηριοτήτων που να συνάδουν με τους σκοπούς του και να ελκύουν επισκέπτες απ’όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερα εκθέσεων και επιδείξεων με αντικείμενο το περιβάλλον, όπως για παράδειγμα εκθέσεις λουλουδιών και φυτών. Αντί γι αυτό, ο Οργανισμός έδωσε με αδιαφανείς διαδικασίες χώρο στο Δήμο Ιλίου για κατασκευή φυτωρίου, με μόνο επιχείρημα το ότι από αυτό το φυτώριο θα προμηθεύοταν και το Πάρκο φυτά και δέντρα. Δεν έχουν όμως το θάρρος να μιλήσουν για τη σημερινή κατάσταση αυτού του φυτωρίου, το οποίο οι υπάλληλοι του Δήμου Ιλίου το χρησιμοποιούν για πλυντήριο των αυτοκινήτων τους, αλλά και για το γεγονός ότι εδώ και δύο χρόνια δεν έχει γίνει στο Πάρκο η παραμικρή δεντροφύτευση παρά μόνο κτίρια και γήπεδα χωρίς να τηρούνται ούτε καν οι στοιχειώδεις προυποθέσεις του Νόμου. Αντί γι αυτό, επιτρέπει στον κάθε Αρναούτογλου να διοργανώνει τηλεοπτικές φιέστες με ανεπίστροφα καταστροφικές συνέπειες για τα σπάνια πουλιά του Πάρκου.

Στο πάρκο έπρεπε να υπάρχουν ήπιας κατασκευής χώροι άθλησης για όλους του πολίτες. Αντί γι αυτό, επιτρέπουν στο δήμο Ιλίου να κατασκευάζει γήπεδα και πάρκινγκ όπου αυτός θέλει, να διχοτομεί το Πάρκο με ψηλά συρματοπλέγματα και πόρτες με λουκέτα, να ανοίγει δρόμους μέσα στο πάρκο ασφαλτοστρώνοντας τις γραμμές του τρένου. Χάρισαν στην ουσία το κτίριο συντήρησης του τρένου του πάρκου σε ιδιοκτήτη ιδιωτικής σχολής πολεμικών τεχνών, για να μετατραπεί σε ναό των καρατέκα, ζητώντας του 250 ευρώ το μήνα για κτίριο 500 τμ, την στιγμή που από τους μεροκαματιάρηδες των βιολογικών προιόντων απαιτούν 150 ευρώ το μήνα για χώρους 11 τμ!!!

Ο Νόμος αναφέρεται σε Πάρκο περιβαλλοντικής ευιασθητοποίησης, το οποίο ως τέτοιο επιβάλλεται να προστατεύεται καθημερινά. Αντί γι αυτό, ο Οργανισμός ανέχτηκε τη δημιουργία παράνομης και εξαιρετικά επικίνδυνης χωματερής μέσα στο Πάρκο, και, δεν έκανε την παραμικρή νομική κίνηση εναντίον του Δήμου που την διαχειρίζεται.

Κι όλα αυτά, την στιγμή που όπου σταθούν κι όπου βρεθούν ισχυρίζονται ότι κόπτονται για τον περιβαλλοντικό χαρακτήρα του Πάρκου, κι ότι μόνο υπεύθυνο είναι το κράτος που δεν τους χρηματοδοτεί. Δεν απαντούν όμως σε κάτι πολύ σημαντικό : αυτά τα έστω λίγα κονδύλια που τους διαθέτει το κράτος, που καταλήγουν; Τον Απρίλη του 2007, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή Β’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Δραγασάκη, το ΥΠΕΧΩΔΕ αναφέρει πως μέσα σε μια τριετία, εκταμίευσε 2,000,000 εκατομμύρια ευρώ για το Πάρκο. Η απάντηση όμως του ΥΠΕΧΩΔΕ λέει κάτι πολύ πιο σημαντικό : από τα 2 αυτά εκατομύρια ευρώ, νόμιμα παραστατικά υπάρχουν μόνο για το 30% του ποσού. Με άλλα λόγια, δεν έχουν δικαιολογηθεί νόμιμα ένα εκατομύριο επτακόσιες χιλιάδες ευρώ!!! Και δεν τα λέμε εμείς αυτά φίλες και φίλοι, τα λέει η επίσημη απάντηση του ΥΠΕΧΩΔΕ στη Βουλή των Ελλήνων. Και τα πράγματα δεν σταματούν εδώ. Πληροφορίες έγκυρες μιλούν για πολύ μεγαλύτερα ποσά, για τα οποία το ΥΠΕΧΩΔΕ ήδη ετοιμάζει φάκελο.

Θέλετε όμως την πιο τρανταχτή απόδειξη της ανικανότητάς τους ;
Από την πρώτη μέρα λειτουργίας του Οργανισμού, το 2002, μέχρι σήμερα που μιλάμε, δεν έχουν στα χέρια τους επίσημο (ούτε ανεπίσημο άλλωστε) τοπογραφικό σχεδιάγραμμα του Πάρκου. Ναι! Καλά το ακούσατε φίλες και φίλοι: Το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πάρκο στα Βαλκάνια κι’ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη διοικείται χωρίς τοπογραφικό σχεδιάγραμμα!!!

Να ποιοι διαπραγματεύονται το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας φίλες και φίλοι. Να ποιοι μας αφαιρούν το δικαίωμα στην ανάσα. Να ποιοι υποθηκεύουν τα όνειρά μας για καλύτερη, για ποιοτικότερη ζωή. Θα τους αφήσουμε ν’αποφασίσουν για μας χωρίς εμάς ;

Άφησα για το τέλος, τον ρόλο των Δήμων σ’αυτό το διαρκές και απαράδεκτο οικολογικό έγκλημα. Οι φίλοι ομιλητές που ακολουθούν θ’αναφερθούν με λεπτομέρειες για τις δικές τους δημοτικές διοικήσεις. Εγώ θα ήθελα να σας πω δυο λόγια για τον δικό μας Δήμο, των Αγίων Αναργύρων.
Αν έπρεπε να περιγράψω την συμπεριφορά των δημοτικών διοικήσεων διαχρονικά με τρεις λέξεις, αυτές θα ήταν μικροπολιτική, αδιαφορία και στρουθοκαμηλισμός.
Είναι αλήθεια, ότι ο Νόμος δεν παρέχει στις δημοτικές αρχές το δικαίωμα ελέγχου του Οργανισμού του Πάρκου. Είναι επίσης αλήθεια, ότι ο δήμος Αγίων Αναργύρων δεν συμμετέχει σήμερα στις διαδικασίες του ίδιου Οργανισμού.
Είναι όμως μεγαλύτερη αλήθεια, ότι ο δήμος μας μπορεί να επέμβει δραστικά σε όλα τα επίπεδα, υπερασπίζοντας τόσο τον δημόσιο όσο και τον περιβαλλοντικό χαρακτήρα του Πάρκου. Με άλλα λόγια, υπερασπίζοντας το Νόμο, ο οποίος παρακάμπτεται σε κάθε ευκαιρία. Κι’ όσο δεν το κάνει, είναι συνυπεύθυνος για το επιτελούμενο έγκλημα. Όσο αδιαφορεί, στεκόμενος μόνο σε μικροπολιτικές σκοπιμότητες, βοηθά στο ξεπούλημα του μεγαλύτερου περιβαλλοντικού πάρκου στην Ελλάδα. Ας το πάρουν επιτέλους χαμπάρι φίλες και φίλοι: ανοχή ίσον συνενοχή.
Φτάνουν πια οι αγαθές προθέσεις και οι προεκλογικές δήθεν οικολογικές τους ανησυχίες. Πράξεις εδώ και τώρα.
Τον περασμένο Μάρτη του 2007, τους δείξαμε τον δρόμο και τους υποδείξαμε λύσεις. Το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα μια σειρά μέτρων προς το συμφέρον του Πάρκου. 13 μήνες μετά, ούτε μία από αυτές τις αποφάσεις δεν υλοποιήθηκε, ούτε ένα μέτρο δεν πάρθηκε, παρά μόνο για τις διεξαγωγές πανηγυριών μέσα στο Πάρκο, με αποτέλεσμα να το μετατρέψουν σε απέραντο σκουπιδότοπο.
Ο δήμος μας προχώρησε στη δημιουργία μιας Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας κάποιων δήθεν εθελοντών-φίλων του Πάρκου. Που ήταν αυτοί την επομένη της Καθαρής Δευτέρας όταν εμείς καθαρίζαμε το Πάρκο από τα σκουπίδια της βλαχο-φιέστας;; Που είναι σήμερα; Πως βοηθούν το Πάρκο;; Τι σκοπό εξυπηρετούσε τελικά αυτό το πυροτέχνημα;
Νομικές αλλά και κινηματικές κινήσεις για την διάσωση του Πάρκου υπάρχουν και είναι εφικτές. Καλούμε και τώρα την δημοτική διοίκηση να πράξει το αυτονόητο καθήκον της, πριν είναι πολύ αργά. Πριν το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» γίνει για την δημοτική διοίκηση ένας δεύτερος Πευκώνας. Η περιοχή μας, ολόκληρη η Δυτική Αττική, δεν αντέχει πλέον το παραμικρό οικολογικό έγκλημα.

Φίλες και φίλοι,
Πέρα από τις ευθύνες, την αδιαφορία και την ανεπάρκεια των υπευθύνων, που προσπαθήσαμε να αναδείξουμε απόψε, η σωτηρία του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης» είναι υπόθεση όλων. Είναι κυρίως υπόθεση δική μας, των ενεργών πολιτών, των ενημερωμένων πολιτών που συνειδητοποιούν το μέγεθος της οικολογικής καταστροφής και τις συνέπειές της για το μέλλον μας και των μέλλον των γενιών που έρχονται.
Είναι ένας συνεχής αγώνας, ένας αγώνας ανατροπών. Είναι όμως ένας καλός και δίκαιος αγώνας, στον οποίο σας καλούμε απόψε να συμμετάσχετε με όποιον τρόπο μπορείτε. Να απαντήσουμε σε όλους, ότι η ύπαρξη ενός περιβαλλοντικού πάρκου στην περιοχή μας δεν είναι πολυτέλεια, αλλά απόλυτη ανάγκη. Να αντιτάξουμε βιώσιμες και πραγματοποιήσιμες προτάσεις για την επιβίωσή του απέναντι σ’αυτούς που δρομολογούν τη μετατροπή του σε πάρκο φτηνής αναψυχής. Να ενώσουμε τις φωνές μας μ’αυτές όλων όσοι, στον Ελαιώνα, στο Ελληνικό, στο Γουδί, στο Ποικίλον όρος, στον Υμμητό και αλλού αντιστέκονται και αγωνίζονται για ελέυθερους πράσινους χώρους, για να μην τσιμεντοποιηθούν οι τελευταίοι ελεύθεροι χώροι στην Αττική. Το χρωστάμε στους εαυτούς μας, το χρωστάμε στα παιδιά μας, το χρωστάμε στα παιδιά των παιδιών μας.
Εμείς δεν διαπραγματευόμαστε μ’ αυτούς που μας στερούν την ανάσα.