Αλλαγές στον Οικιστικό Νόμο Ν.4315/2014 και πώς επηρεάζουν τις πράξεις εφαρμογής στον Άτταλο

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΝΟΜΟ

Ν. 4315/2014 (ΦΕΚ A/269/24-12-2014)

ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΙΣΦΟΡΑΣ ΣΕ ΓΗ ΚΑΙ ΣΕ ΧΡΗΜΑ-ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Με το νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα στην Βουλή, αλλάζει ο οικιστικός νόμος, γνωστός ως νόμος Τρίτση του 1983,  με τον οποίο εντάχθηκε το μεγαλύτερο μέρος του Καματερού  στο σχέδιο πόλης το 1988. Το μεγαλύτερο μέρος του Καματερού είχε ενταχθεί στο σχέδιο πόλης τότε με αυτόν τον νόμο. Ο Άτταλος είχε χαρακτηριστεί τότε πρότυπος οικισμός και γι’  αυτόν τον λόγο την πράξη εφαρμογής του σχεδίου την είχε αναλάβει το ΥΠΕΧΩΔΕ. Οι αλλαγές που έγιναν με το νόμο σήμερα μας αφορούν, καθώς περιοχές του Καματερού είναι ακόμα εκτός σχεδίου και σε κάποιες περιοχές εκκρεμούν ακόμα  οι πράξεις εφαρμογής.

Ο σημερινός νόμος έρχεται να ανατρέψει την φιλοσοφία του προηγούμενου, που στηριζόταν στο εξής σημείο. Οι κοινόχρηστοι χώροι, στην πολεοδομική ενότητα,  εξασφαλίζονται με την συμμετοχή όλων των ιδιοκτητών σε γη, συνεισφέροντας κλιμακωτά ο κάθε ιδιοκτήτης το ποσοστό που του αναλογεί.

Οι αλλαγές που έγιναν σε τρία βασικά σημεία είναι τα εξής:

• Μειώνονται τα ποσοστά εισφοράς σε γη. Σε ιδιοκτησίες από 250 τ.μ. και πάνω μειώνονται κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες.

<500 τ.μ. ποσοστό 10%

500-1000 τ.μ. ποσοστό 20%

1000-2000 τ.μ. ποσοστό 30%

2000-10000 τ.μ. ποσοστό 40%

>10000  τ.μ. ποσοστό 50%

Στο προηγούμενο νόμο ίσχυαν τα παρακάτω ποσοστά:

<250 τ.μ. ποσοτό 10%

250-500 τ.μ. ποσοστό 20%

500-1000 τ.μ. ποσοστό 30%

1000-2000 τ.μ. ποσοστό 40%

>2000 ποσοστό 50%

>10000 τ.μ. 60%

• Ημερομηνία αναφοράς για τον υπολογισμό των ποσοστών εισφοράς σε γη είναι η  28/5/2014. Στον προηγούμενο νόμο ήταν η 10/3/1982.
• Ως ιδιοκτησία νοείται το γεωτεμάχιο υπό την έννοια της συνεχόμενης έκτασης γης, που αποτελεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο. Στον προηγούμενο νόμο, ως ιδιοκτησία ήταν το άθροισμα των ιδιοκτησιών του ενός και του αυτού ιδιοκτήτη στην ίδια πολεοδομική ενότητα.

Οι τρεις αυτές αλλαγές, σε συνδυασμό μεταξύ τους, ευνοούν την μεγάλη ιδιοκτησία και έχουν ως αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η γη που είναι διαθέσιμη για την δημιουργία των κοινόχρηστων χώρων.

Αλλαγές για τις απαλλοτριώσεις:

• Όταν η εισφορά σε γη δεν είναι αξιοποιήσιμη πολεοδομικά  μετατρέπεται σε ισάξια χρηματική συμμετοχή που διατίθεται αποκλειστικά για την δημιουργία κοινόχρηστων και κοινωφελών χρήσεων.  Στον προηγούμενο νόμο τα ποσά αυτά διατίθονταν αποκλειστικά   για την αποζημίωση ρυμοτομούμενων τμημάτων ιδιοκτησιών.
• Μετά την παρέλευση δεκαπενταετίας από την έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου ή πενταετίας από την κύρωση της πράξης εφαρμογής επέρχεται αυτοδίκαια άρση της απαλλοτρίωσης, μετά  από  αίτηση του ιδιοκτήτη  στο δήμο. Στον προηγούμενο νόμο μετά την παρέλευση εικοσαετίας είχαν το δικαίωμα οι ιδιοκτήτες να προσφύγουν στα δικαστήρια για άρση της απαλλοτρίωσης.

Και  αυτές οι αλλαγές λειτουργούν πάλι σε βάρος των κοινόχρηστων χώρων, χωρίς να θέλουμε να αγνοήσουμε και το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Τα προβλήματα προέκυπταν από την κακή εφαρμογή του νόμου και την μεγάλη καθυστέρηση στην κύρωση των πράξεων εφαρμογής. Και τα ποσά που ήταν αποκλειστικά για τις απαλλοτριώσεις, τώρα διατίθενται για έργα υποδομής, προφανώς για λόγους εξοικονόμησης πόρων, λόγω της οικονομικής κρίσης.

     Αλλαγές για την εισφορά σε χρήμα:

• Υπολογίζεται  με την τιμή Ζώνης κατά την κύρωση της πράξης εφαρμογής.

Αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού με βάση κάποιους συντελεστές.

• Βεβαιώνεται από τον Δήμο και εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις των δημοσίων εσόδων. Καταβάλλεται σε προθεσμία 9 ετών σε 108 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Ελάχιστη μηνιαία δόση το ποσό των 50 ευρώ.

Τα ανωτέρω ισχύουν για την οφειλόμενη εισφορά σε χρήμα και όχι για μετατροπές εισφοράς γης σε χρήμα ή προσκυρώσεις.

Το ποσό διατίθεται για την κατασκευή κοινόχρηστων έργων εντός της περιοχής μελέτης.

• Για τις συμβολαιογραφικές πράξεις επισυνάπτεται βεβαίωση του δήμου, ότι έχει καταβληθεί το 30% των συνολικών υποχρεώσεων.
• Σε πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα που εκδόθηκαν μετά την 1-1-2009 εφαρμόζεται ενιαία ποσοστιαία μείωση επί του αρχικού ποσού ίση με 20% .

Δεν εφαρμόζεται σε μετατροπές εισφοράς γης σε χρήμα ή σε προσκυρώσεις.

Σε περιοχές που ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξιών δύναται να επιβάλλεται μειωτικός συντελεστής στην τιμή ζώνης του οικοπέδου. Και αυτό αποκλειστικά για την εισφορά σε χρήμα.

• Σε περίπτωση που καθιστούν ληξιπρόθεσμες άνω των 6 μηνιαίων δόσεων, χάνεται αμετάκλητα το δικαίωμα καταβολής της εισφοράς σε δόσεις και καθίσταται εφάπαξ απαιτητή.

Τα θετικά σημεία του νόμου είναι ότι παρέχονται κάποιες διευκολύνσεις, λόγω της οικονομικής κρίσης, που έτσι κι αλλιώς τα ποσά αυτά αδυνατούν οι ιδιοκτήτες να τα πληρώσουν και διευκολύνονται οι συμβολαιογραφικές πράξεις. Αλλά αυτά ισχύουν για την εισφορά σε χρήμα και όχι για την μετατροπή της εισφοράς γης σε χρήμα, ποσά που είναι δεκαπλάσια.

Εν γένει, ο νόμος χαρακτηρίζεται από διαχειριστικό, «λογιστικού» και εισπρακτικού τύπου «πνεύμα» χωρίς ολιστική, αειφόρο προσέγγιση του αστικού χώρου. Ευνοεί την μεγάλη ιδιοκτησία σε βάρος των κοινόχρηστων χώρων.  Επιπλέον, απουσιάζει η αναπτυξιακή διάσταση του πολεοδομικού σχεδιασμού ενώ προσπαθεί να «αποσείσει» από την κεντρική διοίκηση την χρηματοδότηση των δήμων μετακυλώντας το μεγαλύτερο τμήμα του κόστους της πολεοδομικής μελέτης και κατασκευής υποδομών στους πολίτες.

Για την περιοχή του Αττάλου

Πιο συγκεκριμένα για την περιοχή του Αττάλου:  για την εισφορά μετατροπής γης σε χρήμα,  δεν υπάρχει καμία ευνοϊκή νομοθετική ρύθμιση. Για την εισφορά σε χρήμα υπάρχουν τρεις ευνοϊκές διατάξεις που σε κάποια σημεία είναι στην ευχέρεια του δημοτικού συμβουλίου να τις αξιοποιήσει:

• Σε πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα που εκδόθηκαν μετά την 1-1-2009 εφαρμόζεται ενιαία ποσοστιαία μείωση επί του αρχικού ποσού εισφοράς σε χρήμα ίση με το 20%, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 6 μηνών από την ψήφιση του νόμου.
• Σε περιοχές που ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας, δύναται να επιβάλλεται μειωτικός συντελεστής στην τιμή ζώνης του οικοπέδου που συνυπολογίζεται στην εισφορά σε χρήμα.
• Δίνεται η δυνατότητα στον ιδιοκτήτη, με αίτησή του να ζητήσει να αυξηθεί ο αριθμός των δόσεων και ο χρόνος αποπληρωμής από έξι χρόνια να γίνει εννέα.

 

Ασπασία Κωσκολέτου